Koffie drinken met … Shah Tabibi

Voor onze wekelijkse rubriek ‘Koffie drinken met’ maken we kennis met inspirerende aanbieders, makers en organisaties uit het Koorenhuis. We spreken af met Shah Tabibi. Shah is een storyteller, docent en psycholoog. Met zijn show “The Shah of Holland” is Shah genomineerd voor de Piket Kunstprijzen 2020.

 

Hoe zou jij jezelf het beste omschrijven?

Allereerst ben ik een heel sociaal persoon. Als ik mezelf vergelijk met mijn broers of omgeving, dan merk ik dat ik graag contact met mensen maak. Ik beland snel in gesprekken met mensen die ik niet ken. Verder accepteer ik mensen in alles wat ze zijn of doen, waardoor het voor mij heel gemakkelijk is om met verschillende mensen in contact te komen. Als persoon ben ik heel nieuwsgierig en leergierig. Als je mijn vrienden vraagt hoe ze mij zou omschrijven, zal ze je vertellen dat ik vaak van hak op tak spring, zowel in de fysieke wereld als in mijn hoofd. Tenslotte ben ik iemand die graag op het randje leeft. Ik zoek graag grenzen op, maar met een gezonde dosis verantwoordelijkheid en wijsheid.

Ik werk vier dagen in de week als psycholoog en de overige dagen besteed ik aan het maken van theater. Theater had hiervoor op een laag pitje gestaan. Wanneer ik deze vraag krijg, dan moet ik meteen denken aan wie ik ben als persoon en de dingen die ik doe. Wij mensen identificeren ons vaak in onze professie. Ergens is dat ook logisch, omdat daar veel tijd in zit. Maar ik zou mezelf ook een filosofische denker, een entrepreneur en levensgenieter noemen. Daarnaast ben ik iemand die het leven telkens weer opnieuw probeer te herontdekken

Je gaat binnenkort aan de slag voor het traject ‘Huis voor makers’ in het Koorenhuis, wat hoop je hieruit te halen?

Wat ik uit het makers traject wil halen, vind ik spannend, omdat het een stukje confrontatie en kwetsbaarheid met zich mee brengt. Wat ik wil behalen met mijn eerstkomende voorstelling, die “Drop the act” heet, is het overbrengen van een boodschap over mijn idee en perceptie hoe de wereld er nu uit ziet. Wij mensen hebben altijd de gewoonte gehad om ons van de beste kant te laten zien, maar tegenwoordig schermen we onze lelijke kant volledig af voor de buitenwereld. In deze voorstelling wil ik mezelf van mijn lelijke en kwetsbare kant laten zien. Tijdens de voorstelling hoop ik zelfs wat interactie te maken met het publiek of mensen te stimuleren om een dialoog aan te gaan met mij. De kracht van de voorstelling zit hem in de kwetsbaarheid, maar ik wil dat zelfs verder trekken. Door mijzelf kwetsbaar op te stellen hoop ik uiteindelijk dat mensen uit het publiek zichzelf durven te presenteren van hun slechtste kant.

Psychologie is een element die een rol speelt tijdens mijn voorstelling. Laatst kreeg ik de vraag; “waarom psychologie en theater?”. Toen realiseerde ik dat dezelfde kracht mij drijft om met beide gebieden bezig te zijn, namelijk: inspireren van mensen. Tijdens een therapiesessie probeer ik mensen inzichten te geven in hun gedrag of mensen te inspireren, wat kan leiden tot gedragsverandering. Gedurende een voorstelling doe ik iets soortgelijks, maar dan op grotere schaal met het publiek.

Je hebt een Afghaanse en Nederlandse achtergrond. Hoe verwerk jij dit in je werk als theatermaker? Of sla je een brug tussen twee culturen?

Of ik het nou wil of niet, ik zal mijn Afghaanse achtergrond altijd meenemen. De vraag is of ik dit bewust ga inzetten, ik denk van wel. Het geeft wel extra context en inhoud. Als ik het heb over mijn thuissituatie en opvoeding, heb ik het over bepaalde elementen van de Afghaanse cultuur. Wat ik er wel altijd bij zeg is dat die culturele eigenschappen minder zwaar wegen dan de karaktereigenschappen van mijn ouders bijvoorbeeld. De unieke karaktereigenschappen van mijn ouders hebben veel meer impact gemaakt op mij als mens dan bijvoorbeeld de culturele eigenschappen die ik heb meegekregen. Daarom is het interessant om de identiteitskwestie altijd goed onder de loep te nemen.

Wat voor verhaal wil je de bezoeker meegeven of wil je ze vooral aan het denken zetten?

Mijn persoonlijke problemen wil ik voornamelijk naar voren brengen. Problemen zoals de kijk op het leven of dingen zoals interesse tonen aan mensen die we leuk vinden, terwijl je een partner hebt. Dat soort minder leuke onderwerpen wil ik aan de man brengen. Eigenlijk de kanten waar we niet mee te koop staan. Het concept van onder andere relaties wil ik onder de loep nemen. Waarbij ik de bezoeker inzicht geef van de verandering in het concept ‘relaties’ van vroeger en nu.

 

“Naast mijn werkzaamheden als psycholoog kreeg ik een relatie met theater”

 

Hoe is je interesse in het maken van theater ontstaan?

Dit is pas later ontstaan. Eerst heb ik Maatschappelijk Werk gestudeerd aan de Haagse Hogeschool en daarna heb ik psychologie gestudeerd aan de Universiteit van Leiden. Mijn liefde voor theater is eigenlijk ontstaan tijdens een zij-route die ik op ben geslagen. Het plan was om te gaan werken als maatschappelijk werker en psycholoog, maar ondertussen kreeg ik steeds meer affiniteit met theater. Terwijl ik studeerde werd ik een theaterdocent op een basisschool. Zo kwam ik in aanraking met een theatermaker uit Amsterdam, die een hele mooie storytelling show heeft opgezet. Dat raakte mij zo erg, waardoor ik werd geïnspireerd. Ik was van jongs af aan iemand die graag verhalen vertelt, waarin ik zelf een element van drama in toepas om bepaalde emoties te uiten. Op een gegeven moment ben ik bij een  theaterproject begonnen, waar ik later onderdeel van werd. Op deze manier leerde ik mezelf op het podium kennen en kwam ik erachter dat theater iets is wat ik graag wil doen. In de loop der tijd heb ik met hulp van anderen mijn eigen voorstelling geproduceerd, onder de naam ”The Shah of Holland”.

Voor wie is jouw show bedoeld?

Toen ik begon met mijn eerste show “The Shah of Holland”, deed ik mijn best om niet als Afghaanse theatermaker bekend te worden. Puur omdat het anders een vluchtelingverhaal zou worden, want dat is het niet. Ik vertel een verhaal over een Nederlander met een migrantenachtergrond, wat toevallig is, want mijn voorstelling is bedoeld voor alle Nederlanders. De voorstelling brengt Nederlanders juist bij elkaar. Ik laat de verschillen zien van uiterlijk en cultuur, maar ook die van mijzelf als mens. Daarnaast ook de overeenkomsten zoals de basisemoties waar elk mens over beschikt en die universeel zijn. Hier herkent elk persoon zich in.

Later kwam ik erachter dat ik de enige Afghaans Nederlandse theatermaker ben. Hierdoor realiseerde ik me dat ik juist een voorbeeld kan zijn voor Afghaans Europese mensen om theater te maken. Ik hoop dat Afghaanse Nederlanders door mijn show geïnspireerd raken en zo ook hun verhaal gaan vertellen op een podium.

Hoe zou jij je eigen show omschrijven?

Tijdens mijn show hoop ik mensen te inspireren en bepaalde inzichten te geven in hun gedrag, wat kan leiden tot bijvoorbeeld gedragsverandering. Vaak doe ik dit aan de hand van verhalen en metaforen. Als ik ooit een superkracht zou hebben is het “Metafoor Man”. Bij mij komen metaforen heel natuurlijk naar boven. Daarnaast is entertainment een belangrijk element in mijn voorstellingen en dat uit zich op verschillende manieren. Van dansen tot zingen, noem maar op, allemaal soorten manieren om mijn boodschap over te brengen aan het publiek.

Wat motiveert jou?

Een van mijn drijfveren is het kinderlijke nieuwsgierige wat nog in mij zit. Gelukkig heb ik die nog, sommige mensen verliezen die gaandeweg een beetje, terwijl het juist een uitputtende nieuwsgierigheid creëert. Dat is echt mijn algemene drijfveer, waardoor ik heel nieuwsgierig ben naar andermans verhalen en nieuwe dingen in het leven. Hierdoor kom ik vaak in contact met andere mensen en het helpt bij mijn richting als psycholoog en op het gebied van theater. Het inspireren van mensen is echt mijn ding en ik zou het heel tof vinden om dat door middel van verhalen over te brengen tijdens een voorstelling.

Waar wil jij je in ontwikkelen?

Op het gebied van theater en op gebied van psychologie heb ik nog genoeg te leren. Dat blijft ook wel denk ik. In theater specifiek zou ik meer aan mijn artistieke vertoning willen werken, zoals gelaatsuitdrukking, intonatie, dans en zang. Daar hoef ik niet per se heel goed in te worden, maar ik zou die punten wel verder willen ontwikkelen. Als psycholoog zijn er zoveel verschillende technieken en methodes die ik wil leren en verder wil ontwikkelen.

Wat zijn je doelen voor de komende jaren?

Als voornaamste doel staat er een nieuwe voorstelling op de planning. Hiermee wil ik opnieuw uit mijn comfort-zone stappen. Het is nog steeds fijn om mijn eerste show te spelen, maar ik zou het een leuke uitdaging vinden om een nieuwe show te ontwikkelen. Hiermee wil ik een nieuwe kant van mijzelf laten zien en doorgroeien als theatermaker.

 

Klik hier voor meer informatie over Shah’s voorstelling “The Shah of Holland”